Dagmara Nowak

Jak co roku, również od początku tego roku nastąpiły zmiany w podatku VAT. W porównaniu jednak z tym co Ministerstwo Finansów zafundowało nam w podatkach dochodowych, i tym co działo się w podatku VAT w 2020 roku, zmiany te nie wydają się aż tak duże.

Najważniejszą zmianą jest długo zapowiadany pakiet SLIM VAT, który Ministerstwo Finansów reklamowało jako rewolucję w zakresie podatku VAT, która znacznie uprości rozliczenia tego podatku. Zgadzam się, że rzeczywiście pakiet SLIM VAT zawiera pewne uproszczenia, natomiast czy jest on rewolucją? Moim zdaniem nie do końca. Zmiany w podatku VAT jakie weszły w życie od początku stycznia zawierają sporo zmian korzystnych, jednak niektóre wprowadzone zmiany z pewnością nie będą ułatwiać nam życia, a mogą przysporzyć sporo problemów z ich interpretacją, czyli w sumie tak jak zawsze.

Najważniejsze zmiany opiszę w cyklu artykułów, które od dzisiaj będę wrzucała na bloga.

Doprecyzowanie zasad dokonywania korekt

Korekty na minus

Po stronie sprzedawcy

Jak było do końca 2020 roku?

Sprzedawca miał prawo obniżyć swój podatek VAT o kwotę wykazaną na fakturze korygującej w momencie kiedy otrzymał potwierdzenie od nabywcy, że nabywca otrzymał fakturę korygującą. Takim potwierdzeniem najczęściej był podpis na fakturze korygującej lub informacja mailowa o otrzymaniu faktury korygującej.

Jak jest od stycznia 2021 roku?

Sprzedawca może dokonać korekty podatku VAT bez konieczności otrzymania od nabywcy potwierdzenia otrzymania faktury korygującej, to znaczy już w momencie wystawienia takiej faktury, pod warunkiem, że posiada on dokumentację z której wynika, że ustalił z nabywcą nowe warunki transakcji. Brak takiej dokumentacji powoduje brak możliwości odliczenia podatku VAT od faktury korygującej.

Czyli co tak naprawdę się zmieniło?

Od nowego roku nie musimy posiadać faktury korygującej podpisanej przez nabywcę. Wystarczy jakikolwiek dokument poświadczający, że uzgodniliśmy z nabywcą nowe warunki transakcji (faktura korygująca oczywiście musi być zgodna z tymi warunkami).

Takim dokumentem może być np. aneks do umowy, korespondencja z nabywcą, dowód zapłaty, kompensata, potwierdzenie dokonania nabywcy zwrotu nadpłaty. W ustawie nie ma doprecyzowanego zamkniętego katalogu dokumentów jakie musi posiadać sprzedawca. Ministerstwo Finansów w uzasadnieniu do zmian stwierdziło, że nie może zaproponować takiego katalogu, gdyż specyfika każdego przedsiębiorstwa jest inna i nie może zamykać przedsiębiorcom drogi do wypracowania własnych procedur.

Czy jest to ułatwienie dla sprzedawcy?

Sytuacja do tej pory była jasna i klarowna. Sprzedawca wystawiał fakturę korygującą, wysyłał ją do nabywcy, który taką fakturę potwierdzał i odsyłał do sprzedawcy. Z mojej praktyki wynika, że najczęściej odbywało się to drogą mailową, więc nie było konieczności wysyłania faktur korygujących papierowo za potwierdzeniem odbioru i czekania na zwrotkę.

Wprowadzone zmiany to ułatwienie dla sprzedawców towarów lub usług osobom fizycznym. Tam często był problem z uzyskaniem zwrotu podpisanej faktury korygującej. Teraz wystarczające będzie samo wystawienie faktury korygującej i np. zwrot nadpłaty na rachunek bankowy osoby fizycznej.

Pewne jest to, że od tego roku działy księgowości oraz biura rachunkowe wraz z klientami, muszą wypracować nową zasadę ujmowania w rejestrach VAT faktur korygujących in minus, gdyż samo wystawienie faktury i otrzymanie potwierdzenia od nabywcy, moim zdaniem, nie będzie wystarczające do obniżenia podatku VAT, chyba że sprzedawca i nabywca zastosują przepisy przejściowe o których mowa poniżej.

Po stronie nabywcy

Jak było do końca 2020 roku?

Nabywca wykazywał fakturę korygującą w deklaracji VAT w miesiącu jej otrzymania.

Jak jest od stycznia 2021 roku?

Nabywca pomniejsza kwotę VAT w miesiącu, w którym warunki obniżenia ceny lub warunki stwierdzenia pomyłki w kwocie podatku zostały uzgodnione i spełnione, bez konieczności posiadania faktury korygującej.

Czyli co tak naprawdę się zmieniło?

Nie moment otrzymania faktury korygującej, a moment uzgodnienia (i spełnienia) ze sprzedającym nowych warunków transakcji, jest momentem w którym nabywca ma obowiązek obniżyć podatek VAT.

Czy jest to ułatwienie dla nabywcy?

Pozornie tak... ale! Nowe przepisy wprowadzają dość dziwną sytuację, w której to nabywca ma obowiązek obniżyć podatek VAT przed otrzymaniem faktury korygującej. I podkreślam tutaj, że jest to obowiązek, a nie możliwość.

Przepisy przejściowe

Do końca 2021 roku kontrahenci mogą stosować stare zasady rozliczania faktur korygujących, jeżeli uzgodnienie takie nastąpi na piśmie przed wystawieniem pierwszej faktury korygującej. W trakcie roku będzie można zrezygnować z tych zasad, nie wcześniej jednak niż w ciągu 3 miesięcy od końca miesiąca w którym je wybrano. Czyli jeżeli uzgadniamy z kontrahentem w styczniu, że będziemy stosowali stare zasady dotyczące faktur korygujących to możemy z nich zrezygnować od 1 maja. Rezygnacja taka również musi być uzgodniona pisemnie. Oczywiście z każdym kontrahentem musimy mieć oddzielne uzgodnienia (na piśmie!).

Korekty na plus

Do końca 2020 roku nie było w ustawie przepisów, które mówiłyby o tym kiedy sprzedawca i nabywca mają obowiązek zwiększyć podatek VAT w przypadku faktur korygujących na plus. Praktyka i orzecznictwo na przestrzeni lat wypracowały oczywiście regulacje na ten temat. A zmiana jaka weszła w życie od tego roku wdrożyła praktykę wypracowaną na podstawie orzecznictwa do ustawy.

Jeżeli korekta jest spowodowana błędami, które powstały już w momencie wystawienia faktury pierwotnej, np. pomyłka w stawce netto lub stawce VAT

Faktura korygująca musi zostać ujęta w tym samym okresie, w którym została ujęta faktura pierwotna, czyli jeżeli fakturę pierwotną wystawiliśmy w styczniu 2021 roku a w marcu zorientujemy się, że zastosowaliśmy błędną stawkę VAT - 8% zamiast 23%, to wystawiamy fakturę korygującą w marcu 2021 roku, ale powinniśmy ją ująć w deklaracji VAT za styczeń 2021.

Jeżeli korekta jest spowodowana przyczynami, które powstały już po wystawieniu faktury pierwotnej i nie mogliśmy ich przewidzieć wcześniej, np. zmiana pierwotnej ceny po dokonaniu dostawy towaru.

Faktura korygująca musi zostać ujęta w okresie w którym nastąpiło zdarzenie powodujące zmianę, w tym przypadku nie cofamy się do okresu wystawienia faktury pierwotnej.

Jeżeli korekta dotyczy eksportu lub wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów.

Zasady wykazane w dwóch powyższych przypadkach mają również zastosowanie do eksportu i wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów. Należy jednak pamiętać, że faktura korygująca nie może zostać wykazana w deklaracji wcześniejszej niż ta, w której została wykazana dostawa towarów.

Czy jest to ułatwienie?

Tutaj nic tak naprawdę nie ulegnie zmianie. Jest to raczej doprecyzowanie przepisów, których do tej pory w samej ustawie nie było, ale w praktyce każdy już tak postępował.

Wkrótce...

Jutro omówię jakie zmiany czekają nas w mechaniźmie podzielonej płatności od stycznia 2021 roku.

Podziel się tym postem